Nhân cách : Khủng hoảng và phát triển, góp phần của tâm lý học và mục vụ / Lm. Trần Anh Thụ.
LỐI VÀO MỘT HÀNH TRÌNH 5
GIAI ĐOẠN THAI KỲ 11
1. Thai nhi là một ngôi vị 11
2. Để bé trở thành một nhân cách lành mạnh: Thai giáo 29
2.1. Khả năng học tập trước khi ra đời 29
2.2. Nội dung thai giáo 31
THỜI KỲ THƠ ẤU 35
BA NĂM ĐẦU ĐỜI CỦA TRẺ 37
GIAI ĐOẠN LỌT LÒNG (0-1 tháng tuổi) 42
1. Khủng hoảng lọt lòng 42
2. Một số nét tâm lý khác 48
GIAI ĐOẠN HÀI NHI (Từ 1 tháng – 18 tháng) 53
1. Sự phát triển của trẻ sơ sinh 53
1.1. Những phát triển cảm giác 53
1.2. Phát triển tính cách 54
2. Khủng hoảng cai sữa 63
3. Khủng hoảng rời bỏ mẹ 72
4. Mặc cảm Cain 88
4.1. Sự phát triển cảm xúc của trẻ 90
4.1.1. Cảm xúc cơ bản 90
4.1.2. Cảm xúc phức tạp 91
4.1.3. Nhận biết cảm xúc của người khác 92
4.1.4. Tương tác xã hội 93
4.2. Một số vấn đề “phát triển tâm vận động trẻ em” 95
GIAI ĐOẠN TUỔI NHÀ TRẺ (2-3 tuổi) 97
1. Khủng hoảng tuổi lên ba 97
2. Một số vấn đề tâm lý của “khủng hoảng tuổi lên ba” 101
2.1. Nhu cầu muốn biết: Câu hỏi tại sao 101
2.2. Duy kỷ 103
2.3. Đối kháng 104
2.4. Nhu cầu chơi và sự phát triển trí khôn 107
2.5. Nhu cầu tình cảm 111
2.6. Ngôn ngữ phát triển 112
2.7. Nhận biết giới tính và vai trò giới 116
THỜI KÌ CHẬP CHỮNG HỌC ĐƯỜNG 119
GIAI ĐOẠN MẪU GIÁO (3-6t) 120
1. Mặc cảm Oedipe 120
2. Mặc cảm thiến hoạn 124
3. Mặc cảm Diane 125
4. Một số nét tâm lý khác 127
ĐỌC THÊM 1: PHONG CÁCH GIÁO DỤC GIA ĐÌNH VÀ SỰ PHÁT TRIỂN NHÂN CÁCH 133
1. Lý thuyết Phong cách làm cha mẹ của Baumrin 133
1.1. Cha mẹ độc đoán 134
1.2. Cha mẹ uy quyền 135
1.3. Cha mẹ tự do 136
1.4. Cha mẹ bỏ mặc 137
2. Quan điểm của Rollo May 139
3. Quan điểm của Alfred Adler 140
4. Quan điểm của Erich Fromm 141
5. Quan điểm của Karen Horney 143
6. Quan điểm của Margalis Fjeltad 144
7. Mối quan hệ cha mẹ – con cái không như mong đợi: Ngược đãi con cái 147
8. Một số gợi ý hữu ích khác về việc nuôi dạy con cái theo Thomas Verny 148
ĐỌC THÊM 2: SỰ PHÁT TRIỂN LẬP LUẬN ĐẠO ĐỨC 151
1. Từ lý thuyết phát triển suy luận đạo đức của J.Piaget 152
2. Đến học thuyết suy luận đạo đức của Kohlberg 154
3. Lý thuyết phát triển đạo đức của Carol Gilligan 162
ĐỌC THÊM 3: SÁU GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN ĐỨC TIN 176
GIAI ĐOẠN TUỔI NHI ĐỒNG (6–11 tuổi) 177
1. Khủng hoảng đến trường 177
2. Hai nhu cầu căn bản: Xã hội và hoạt động 182
2.1. Nhu cầu xã hội 182
2.2. Nhu cầu hoạt động 184
3. Một số nét tâm lý khác 185
4. Các tật xấu thường gặp 188
4.1. Trẻ tuổi này thường nói dối 188
4.2. Ăn cắp vặt 191
THỜI KÌ VỊ THÀNH NIÊN 197
GIAI ĐOẠN ĐẦU VỊ THÀNH NIÊN (Trước 13 Tuổi) 205
1. Thời khắc của thay đổi 205
2. Hội chứng lớp bốn 206
3. Trạng thái ‘trống rỗng’ tâm lý 208
4. Chống đối và xung đột 209
5. Vấn đề học tập 212
GIAI ĐOẠN GIỮA TUỔI VỊ THÀNH NIÊN (Từ 13-15 tuổi) 215
1. Tuổi dậy thì? 215
1.1. Tuổi kinh nguyệt ở Việt Nam 216
1.2. Các yếu tố gây ra dậy thì sớm/muộn gồm 217
1.3. Ảnh hưởng tâm lý do tuổi dậy thì sớm 218
2. Một số quan niệm về khủng hoảng tuổi dậy thì 220
2.1. Những quan niệm đứng trên lập trường sinh học 220
2.2. Những quan niệm đứng trên lập trường văn hoá – nhân chủng học 220
2.3. Những quan niệm đứng trên lập trường tâm lý học 221
3. Một số biển đổi tâm lý tuổi dậy thì 222
3.1. Sự thay đổi ngoại hình cơ thể 222
3.2. Rối loạn cảm xúc 225
3.3. Rối loạn ăn uống 228
3.4. Nhóm bạn 230
3.4.1. Tầm quan trọng của tình bạn 232
3.4.2. Tình bạn khác phái 232
3.5. Bắt nạt học đường 235
3.6. Nghiện mạng xã hội 238
3.7. Cảm quan xấu hổ (sự xấu hổ tâm lý) 242
3.8. Hai quy luật 244
GIAI ĐOẠN GẦN CUỐI TUỔI VỊ THÀNH NIÊN (Từ 15-18 tuổi) 246
1. Tìm kiếm nhận dạng: Tôi là ai? 247
1.1. Nhận dạng so với nhầm lẫn vai trò 247
1.2. Giải quyết khủng hoảng nhận dạng 251
2. Tính vị kỷ của thanh thiếu niên 252
3. Sự thể hiện bản dạng giới của trẻ vị thành niên 253
4. Chọn nghề 256
5. Tình bạn 263
6. Tình yêu sớm 265
7. Tình dục trước tuổi 269
8. Sử dụng chất kích thích 271
GIAI ĐOẠN KẾT THÚC TUỔI VỊ THÀNH NIÊN 274
1. Một cuộc cắt đứt và chia ly 274
2. Khủng hoảng hội nhập vào đời 276
3. Một số yếu đuối và nguy hiểm của tuổi thanh niên 279
4. Một số nét tâm lý khác 280
THỜI KÌ TRƯỞNG THÀNH 283
GIAI ĐOẠN TUỔI TRƯỞNG THÀNH TRẺ 287
1. Một số quan điểm tâm lý về tuổi trưởng thành trẻ 287
1.1. Gould phân chia giai đoạn này thành 3 giai đoạn 287
1.2. Theo Levinson, người đàn ông trưởng thành trải qua một chuỗi các giai đoạn, bắt đầu là 287
2. Khủng hoảng tuổi thành niên 288
3. Một số đặc điểm tâm lý người trưởng thành trẻ 289
3.1. Tuổi lập nghiệp 289
3.2. Tuổi lập thân 295
4. Vài nét đặc điểm của tâm lý vợ chồng trẻ 299
5. Một vài nét tâm lý độc thân 304
GIAI ĐOẠN TUỔI TRUNG NIÊN 307
1. Một số học thuyết và những vấn đề liên quan đến tuổi trung niên 307
1.1. Học thuyết tâm lý của Erik Erikson 307
1.2. Robert Peck 310
1.3. Daniel Levinson 312
1.4. Những sự thay đổi ở tuổi trung niên theo R.L.Gould 315
1.5. Quan niệm của Jung về độ tuổi trung niên 317
1.6. Mệnh lệnh thức về cha mẹ của Gutmann 319
2. Khủng hoảng giữa đời? 320
3. Những ảnh hưởng tâm lý 331
4. Hướng đến một linh đạo cho tuổi trung niên 350
GIAI ĐOẠN TUỔI GIÀ 354
1. Các học thuyết về tuổi già 354
1.1. Thuyết lão hóa sinh học 354
1.2. Thuyết lão hóa tâm lý xã hội 356
2. Phát triển nhân cách khi về già 358
3. Hội chứng về hưu 359
4. Trở về với cội nguồn: 362
4.1. Gắn bó với đời sống tâm linh, họ hàng con cháu 362
4.2. Hoài niệm về quá khứ 364
5. Thay đổi và rối loạn 366
6. Phân dạng tâm lý tuổi già 368
6.1. Một số nhà tâm lý phân chia 9 dạng loại tâm lý tuổi già 368
6.2. Sáu khía cạnh thể chất tâm lý đối với người lớn (Ryff, 1991) 369
6.3. Năm kiểu tính cách người già theo Motofumi Fukahori 370
7. Chuẩn bị cho sự ra đi 371
7.2. Thuyết hấp hối phân đoạn của Pattison (1977) 374
7.3. Tiếp cận hấp hối trên cơ sở công việc của Car (1991-92) 375
8. Một nền linh đạo cho tuổi cao niên 376
THAY LỜI KẾT 381
THƯ MỤC RÚT GỌN 383
